Răng xoay trục và các phương pháp điều trị

Răng xoay vùng răng cửa hay răng hàm là tình trạng hay gặp trong thực hành chỉnh nha. Bài viết này sẽ giới thiệu các vấn đề xoay quanh việc răng xoay trục (rotated teeth) và các phương pháp chỉnh nha để điều trị
1. Định nghĩa: Răng xoay khi quan sát thấy răng dịch chuyển về phía gần trong hoặc xa trong so với trục của nó (ít nhất 20 độ)
- Răng xoay trung tâm: răng chỉ xoay quanh trục
- Răng xoay lệch tâm: răng xoay đồng thời với nghiêng và lệch ra khỏi cung răng

                                                     Răng cửa giữa xoay 90 độ
nếu răng xoay quanh tâm xoay thì được gọi là xoay đơn thuần ( pure rotention)
2. Phân loại : răng xoay được chia làm 2 loại
- Gần ngoài hay xa trong
- Gần trong hay xa ngoài
các thuật ngữ khác
winging: rìa xa của răng cửa giữa xoay ra phía ngoài
counterwinging: Rìa xa của răng cửa giữa xoay vào phía trong
 Gutta và cộng sự chia ra làm ba loại răng xoay
- Xoay nhỏ hơn 45 độ
- Xoay 45-90 độ
- Xoay lớn hơn 90 độ
Răng xoay phổ biết nhất là răng hàm nhỏ thứ hai hàm dưới tiếp theo là răng hàm nhỏ thứ nhất hàm dưới và răng cửa giữa hàm trên với tỉ lệ như nhau
3. Nguyên nhân gây răng xoay:
- Rối loạn trước khi mọc răng:
+ chấn thương vùng răng trước
+ Bệnh lý như u, nang hoặc răng thừa
- Rối loạn sau mọc răng
+ Các thói quen xấu gây ra lực không mong muốn của môi, lưỡi . yếu tố cơ học hoặc môi trường.
ở một vài trẻ đôi khi phân tích khoảng thấy rằng có thể đủ khoảng cho răng vĩnh viễn, tuy nhiên hình thể răng cửa vĩnh viễn có thể lớn nên là nguyên nhân gây ra chen chúc vùng răng cửa
4. Cân nhắc điểu trị:
Khám trước khi điều trị  đưa ra chẩn đoán xác định để bắt đầu các biện phap sinh cơ học.
- Chiều dài cung răng có đủ không?:  Cho phép điều trị răng xoay và làm thẳng răng, nếu không đủ có thể tạo khoảng bằng cách làm rộng cung răng hoặc nhổ răng.
- có đủ xương theo chiều ngoài - trong hay không?:
- Chân răng đã phát triển xong chưa?: theo Mavragani và cộng sự, một trong những tác dụng phụ của chỉnh nha là làm chân răng ngắn đi do quá trình tiêu.
Điều trị sớm những răng xoay trước khi chân răng hình thành sẽ giúp duy trì được tốt hơn.
- Viêm lợi hay không?
đối với những răng trước: Khi xoay răng cần tạo khoảng khi điều trị
đối với những tăng sau: tạo ra khoảng khi điều trị răng xoay
Sinh cơ học của điều trị răng xoay:
Điều trị răng xoay bằng hai cách:
- sử dụng ngẫu lực
- sử dụng lực đơn và nút chặn. (còn tiếp)